Naar een partij voor alle Nederlanders…
… die bezorgd zijn over de toekomst van Nederland, over de toekomstige en het oplossend vermogen van de politiek…
Ik ben bezorgd, al zes weken probeer ik in gesprekken met leden te ontdekken hoe de weg naar een middenpartij verloopt. Natuurlijk horen we vaak dat we de grootste tweede keuze partij van Nederland zijn. Maar hoe verander je de tweede keuze duurzaam in een eerste keuze. Hoe je het eenmaal kunt doen weten we van 1982 en 1994, toen waren we een vluchtheuvel van teleurgestelde PvdA’ ers. Het gaat er om mensen duurzaam aan D66 te boeien. Dat is geen eendagsvlieg. Ik heb nu vier campagnes gecanvassed, maar we hebben de inhoudelijke sleutel naar een middenpartij nog niet gevonden.
Campagnes kunnen beter
Het kan natuurlijk aan de manier van campagne voeren, dat kan vast beter. Zowel online als offline kan het vast beter, maar dat kan nooit alleen tien zetels verschil maken. Eerder een drietal zetels als je kijkt naar vergelijkbare gemeentes kwa sociaal-economische profiel. Ik denk ook dat we meer potentie buiten de Randstad hebben en in gemeenten waar we nog niet vertegenwoordigd zijn, maar ook dat maakt wellicht twee zetels verschil. Wellicht moeten we meer de taal van Jip en Janneke spreken, maar het ontslagrecht of de bezuinigingen op de gezondheidszorg worden niet perse leuker als je het eenvoudig verteld.
Vakmanschap is meesterschap
Ik werk al lang in de industrie en weet dat je met een verhaal over versterken van technisch onderwijs en ambachtschap, het meer invloed geven aan ondernemingsraden, inzet op duurzame productie mensen kunt bereiken die we nu niet bereiken. Maar dan zul je wel in Lichtenvoorde met de leerlooiers, in Nijverdal met de weefmeesters spreken. Ik heb in de campagne van 2010 twee mannen in Oosterhout gesproken die op zondag een Peugeot 306 Cabrio poetsen. Stemden ze PVV? Nee dat geschreeuw hielp ons niet verder, wel de correctheid van meneer Pechtold, zeiden ze. Het eerlijke verhaal vertellen. Bovendien ze zaten op de exportafdeling, douanedocumenten klaar maken. Europa, we kunnen niet zonder. Kortom je kunt mensen meenemen in een perspectief.
Niet alleen vorm ook inhoud
Ad van Vugt (op Facebook) roept terecht op tot een meer inhoudelijke benadering. Wil je een breder spectrum kiezers aan je binden dan zul je inhoudelijk aan de bak moeten en soms moet je dan ook concessies overwegen op je huidig programma. Veel mensen voelen zich bedreigd door globalisering, zien alleen de schaduwkant van de versoepeling van het ontslagrecht en van de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Op het niveau van anderhalf keer modaal loopt de koopkracht terug. Hier speelt de angst van de middenklasse dat onze kinderen et minder goed gaan krijgen. Terecht want het opleidingsniveau van Nederlanders daalt, vooral van jongens.
De kracht van mensen onderling
Die zorgen moeten we keren. Ik weet niet wat het verhaal is, dat zullen we samen moeten onderzoeken. Ik zie enkele aanknopingspunten. In de eerste plaats het middelbaar onderwijs centraal zetten, en vooral het technisch onderwijs. Dat is leren van het Graafschapscollege en van de maakindustrie in de Achterhoek. Dat is doordenken dat een kenniseconomie niet zonder innovatieve boeren, ambachtslieden en geschoolde arbeiders kan. dat is mensen meenemen in het avontuur van een CO2 neutrale economie, in het waarderen van natuur als iets moois en niet als een technocratisch construct (EHS, KRW, MJA). Het is ook vertrouwen in de krachten van mensen onderling. Zoals mensen in Oost-Groningen dorpsvoorzieningen overnemen, of in Zijdewind met elkaar een windmolen neerzetten.
Geen proefballonnen, de inhoud organiseren
Maar een (kandidaat) partijvoorzitter kan niet alleen proefbalonnen oplaten. Wat mij betreft zijn de zomerverloven ingetrokken. Niet leuk, wel nodig. We gaan deze zomer naar de werkplaatsen van Nederland om te luisteren en te leren met elkaar te praten. Met elkaar praten, dat is het begin van politiek. De bezorgdheid delen, en samen denken over oplossingen. Een natuurlijk gestructureerd werken aan een visie en oplossingen, meer eerst mensen meenemen in de analyse, dat is het halve werk.