Naoberschap: De kracht van mensen onderling

In mijn kandidaatstelling voor het Voorzitterschap heb ik veel mensen horen zeggen dat we ons moeten verbreden, naar pak en beet 30 zetels. Ben ik erg voor. Willen we hervormingen mogelijk maken in de economie en het openbaar bestuur en een slag maken naar een nieuwe economie dan moeten we het kunnen afdwingen door een brede steun van de kiezers. Maar dan hebben we veel te doen, die ambitie betekent hard werken en slim organiseren.

Soms kun je scherp onderhandelen. In Gelderland heb ik D66 in de coalitie onderhandeld, met een forse investering in innovatie en energietransitie. D66 levert ook de gedeputeerde die het mag doen. Een herkenbaar profiel: prima voor Wageningen, Nijmegen en Rheden. Maar je merkt ook in Gelderland dat er potentie is naar meer zetels (grofweg van 8% naar 15%). Niets bijzonders overigens, in Gelderland haalden we 16% in 1994. Maar na 1994 hebben we, zoals Louise Groenman evalueert, niets gedaan aan het consolideren van de winst. Dat moet beter, als we willen doorbreken.

Terug naar 1994

Even wat ontnuchterende cijfers. We hebben nog maar de helft van de kiezers van 1998 (14 zetels) overtuigd weer op ons te stemmen). In 1994 haalden we in plaatsen als Zevenaar meer dan 20% van de stemmen. In dat jaar hadden we ook stemmers met een MBO opleiding, met een Ford Sierra voor de deur, fietsend op zondag en er van overtuigd dat hun kinderen het beter zouden krijgen. Ik heb ze gesproken in 2011 bij de statencampagne boekhouders, stucadoors, verpleegsters, gemeenteambtenaren. Hun kinderen hebben het nu niet beter. Ze zijn afgestudeerd en kunnen geen baan vinden, ze hebben een vakopleiding maar krijgen geen lening van de bank om een bestelauto te kopen. En een huis vergeet het maar…

Kracht van mensen onderling

Om in Wijchen, Waddinxveen en Wolvega te winnen moet je kwa inhoud, kwa stijl en kwa PR uitgaan van het begrip van “mensen onderling” uit de richtingwijzers. In de provincie is het idee van naoberschap van belang. Naoberschap is de gedachte dat je met elkaar deelt, met elkaar samenwerkt met elkaar meedenkt. Naoberschap is een begrip dat van Assen tot Pannerden bekend is. Er is ook modern naoberschap. Tanja Abbas (actief D66 lid in Lochem) en Linda Commandeur omschrijven het als volgt: Modern naoberschap is een nieuw netwerk van mensen, gedeeltelijk gebaseerd op de kernwaarden van het ‘oude’ naoberschap. Binnen dit netwerk wil men elkaar helpen om aangenaam te wonen, te werken en te leven. Nieuwe communicatiemiddelen ondersteunen de verbindingen. Gedeelde verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, wederzijds vertrouwen, talenteninzet en wederkerigheid zijn de nieuwe ongeschreven regels.

Wat mij betreft past bij dit D66 ook de waarden van toegankelijkheid, tolerantie en toekomstgerichtheid: de drie ‘T’ van hHans Giesing, Fractievoorzitter van D66 in Arnhem. Hans is een groeibriljant waar we als partij nog meer  plezier aan zullen hebben. Je kunt van mening verschillen met bevindelijk christenen maar dat doe je met een knipoog en je kunt met iedereen polderen. De toon is gematigd, het waarderen van de tegenstander telt. Het gezamenlijke resultaat geeft de doorslag, niet de taal waarmee gesproken wordt. Hervormen klinkt eng, samen dingen verbeteren klinkt beter. Werken dat doe je niet in zoiets vaags als de kennisconomie maar bij de wereldmarktleider in broodbakmachines. Spannend, maar vooral elke dag verbeteren.

Hier kan de MBO’er met passie spreken over zijn ambacht. Ook hier is zelfstandig ondernemerschap, eerder hoefsmeden dan vrijzwevende consultants. Hier noemen we het grondig en niet radicaal. Ze zijn trots op Nederland, jazeker, op  de koeien in de uiterwaarden, de toren van Doesburg in de verte en het geluid van de carillon. Ze houden ook van exotisch eten, maar je ontdekt de ander vanuit je eigen zekerheid.

Campagne in de provincie

Campagne dat doe je op de markt, langs de deur. De lokale radio is belangrijk en nieuws in het huis aan huis blad is belangrijk. Politici zijn zichtbaar, spreken in klare taal en kennen de lijntjes. Voordat je hier aard ben je jaren verder, maar als je je inzet dan wordt je gewaardeerd. Moderne marketing hoeft niet, gewoon aanbellen. Dit is het gebied van retail politiek: arbeidsintensieve campagne elke zaterdag zoals Jan de Geus doet in Geldermalsen met zijn team, of Paul Wessels in Gennep. Dit is het gebied waar vertrouwen te voet komt en vertrekt te paard: gerommel en schandalen zetten je acht jaar buitenspel.

Gericht ledenwerven

Om hier kiezers te bereiken moet je eerst gericht ledenwerven. D66 leden zijn lokale helden, actief in verenigingen, op de bres voor een voorziening of een natuurgebied. Ze zitten in de oudercommissie en organiseren buurt feesten. De ondernemers hebben een goed netwerk, de vernieuwers treffen elkaar graag in nieuwe verbanden. Gericht leden werven gaat hier niet via sociaal media maar van hand tot hand en mond tot mond. je moet als leden actief zijn in de gemeenschap, zichtbaar, betrokken, beschikbaar. Gelet op ons huidig ledenbestand zou ik graag de GBA gegevens willen hebben van onze leden … zodat we leden kunnen aanmoedigen in hun geboorteplaats actief te worden of hun ouders te werven.

Concrete punten en laten zien

Om deze kiezers te bereiken moet je laagdrempelige bijeenkomsten hebben over concrete zaken: overlast van goederenvervoer, het opzetten van een energiecooperatie of het doen van een project rond drankmisbruik van jongeren. En het is natuurlijk prachtig als Meneer Pechtold naar  Dalfsen of Deurne komt. En de volgende dag staat het in de lokale krant. Ook zul je hier je successen moeten claimen: de realisatie van een warmtekracht installatie, een realiseren van een dorpsvoorziening incl. bibliotheek afhaalpunt. Soms moeten we in de bres om een grootschalige ontwikkeling tegen te gaan, en met succes pleiten voor het behoud van de menselijke maat.

Dat is het Nederland waar D66 kan winnen, kan wortelen en zich kan waarmaken. dat doen we vaak al maar het kan op veel plaatsen waar we nog geen raadsleden hebben, en waar we een of twee raadsleden hebben. Dat Nederland, dat is het Nederland dat ik in Gelderland heb leren kennen. Dat is het Nederland waar we nog veel te winnen hebben: vertrouwen op de kracht van mensen (onderling).