Nuon geld terug aan de burger

Er is voorgesteld door de PVV om de Nuon-gelden terug te geven aan de burger. Ik wind er geen doekjes om: het is principieel een sympathiek en legitiem voorstel. De opbrengst van Nuon is immers de uitkomst van 100 jaar winst op de energievoorziening van de Gelderlanders. We hebben eigenlijk teveel betaald. Het voordeel van het terruggeven aan de burger is dat de burger zelf kan kiezen wat hij/zij er mee doet. En ik vind niet dat het aan de politiek is om te oordelen of de burger dat geld wijs besteed (wasmachine, sparen of studie). Nu kun je afvragen of de eenmalige bonus in een keer moeten worden uitgekeerd aan al diegenen die zich nu in Gelderland bevinden, want hoe gaan we om met al die inwoners die in het verleden hebben bijgedragen tot dit kapitaal?

Ik ga niet komen met praktische bezwaren. Het is niet makkelijk een verdeelsleutel te vinden die recht doet aan de tijd die men in Gelderland heeft gewoond, of daadwerkelijk stroom van Nuon heeft afgenomen. Gelderland beschikt niet over een lijst van ingezetenen, dus ze zal het met de gemeentes moeten organiseren. De provinciale opcenten verlagen is ook een vorm van teruggeven, maar dat zou alleen de autobezitter ten goede komen. En wat doen we met de bedrijven, scholen en de gemeente die ook grote  stroomgebruikers waren. Natuurlijk komt de fiscus langs om een greep te doen in deze buitengewone bate af te romen, om maar niet te spreken over de sociale dienst die het van de bijstand aftrekken.

De vraag hoe een overheid zijn geld ontvangt en besteed is de kernvraag van het politieke bedrijf. Geen belastingheffing zonder volksvertegenwoordiging. De vraag die de PVV stelt is volstrekt legitiem en het is een politieke vraag. Ik ga me niet verschuilen achter de praktische argumenten vand de PVV. Maar wel het volgende. De keuze het geld aan de burger te geven betekent dat de burger kan kiezen. Maar de burger kan niet elke keuze maken. ook al verschillen de smaken (ook dat is politiek): burgers financieren geen autosnelwegen (tenzij als we de kilometerheffing invoeren), geen kerncentrales maar ook geen stadsvernieuwing en ook geen natuurontwikkeling.

Daarom is er ook politiek: de overtuiging dat je sommige zaken beter samen kunt doen, omdat je ze alleen niet kunt of niet efficient kunt. De politiek, de gekozen vertegenwoordigers zijn er om die vragen te beantwoorden: wat kunnen we elk voor onszelf doen, waar bevorderen dat burgers samenwerken en waar zorgt de overheid voor. Elke partij heeft daar een eigen visie, maar de visie van de PVV heeft bestaansrecht.

D66 maakt een andere keuze. Wij gaan van de analyse uit dat Nederland net uit een zware economische crisis komt en een ecologische crisis in gaat (het eerste inzicht zou de PVV met D66 kunnen delen, het tweede niet). Daarnaast hebben we een financiele crisis, want banken verschaffen geen lange termijn kapitaal meer. We hebben een politieke crisis want het politiek systeem vertegenwoordigd niet goed meer (en de PVV is geen haar beter dan de bestaande partijen) en heeft ook geen visie op lange termijn meer.

D66 vindt dat we het Nuon geld moeten inzetten met oog voor de toekomst van onze kinderen. Dat betekent werken aan een concurrerende innovatieve economie. Dat betekent zorgen voor een duurzame energie huishouding. Als we onze energierekening omlaag krijgen door goed te investeren dan komt het geld ook bij de burger terug. De PVV maakt daar andere keuzes. Dat mag, daar gaat de politiek over.  Daarom mag de burger kiezen op 2 maart voor verschillende partijen. Ik hoop dat die verschillen zichtbaar worden, in een open debat.