Omgevingsvisie: Hoorzitting in Zelhem
Oorlog in het buitengebied
Het is oorlog in het buitengebied, dat werd wel duidelijk op de hoorzitting over de omgevingsvisie in Zelhem op 31 maart. Op kleine schaal was ik zondag figurant in een schermutseling tussen een hond en zijn eigenaar en een platoon van vijf fietsers bij de Overasseltse Vennen. De hond liep los op een fietspad in een natuurgebied. U mag hier niet fietsen, riep de eigenaar. Ja wel hoor, riepen wij terug. Wij spoeden ons verder en er werd nog nageroepen dat we niet zo hard moesten fietsen. Gelukkig ga ik komend weekend naar Belfast, daar vliegen de hondenbezitters en de fietsers elkaar tenminste niet in de haren.
Ruimtelijke dilemma’s
In Zelhem ging op een andere schaal. Er was natuurlijk veel te doen om het Aaltense Goor. Het ruimtelijk conflict werd hier wel zichtbaar maar niet volledig uitgespeeld. De agrarische ondernemers zijn met de provincie betrokken in een gebiedsproces waarbij vernatting en realisatie van natuur moeten samengaan met kansen voor een goede bedrijfsvoering. De omgevingsvisie lijkt roet in het eten te gooien, zo lijkt het in de ogen van de insprekers. Een van de boeren ziet zijn gehele bedrijf in de groene zone opgaan – waardoor hij op slot komt te staan. Een ander ziet een flink deel van zijn gebied tot natuur wederkeren. Hun verzoek: laat het overleg met het gebied zijn loop hebben en kijk nog eens goed naar de kaart.
Emoties en Zakkenvullers
Een hoorzitting is een wat statische opstelling: een zaal met een muffe oudhollandse lucht, kleedjes en tafels in een cabaretopstelling. Een tiental statenleden zit achter een tafel en mag onder leiding van een schoolmeester slechts feitelijke vragen stellen. De insprekers doen 5 minuten het woord vanuit een bartafel. Sommigen lezen een voorgedrukte tekst voor, anderen voeren een waar betoog. Sommige insprekers zijn echt geroerd, het raakt hun bezit en/of hun leefcomfort. De opstelling wekt wel een wij tegen zij gevoel op. Politici en overheid worden in een mand gestopt en een inspreker noemt ons bijna zakkenvullers. Als ik hem na afloop vertel dat ik er 500 Euro netto aan overhoudt voor 24 uur per week wordt het nog gezellig. Boeren is een passie en de politiek ook, zo is het maar net.
Mestoverlast en Sturing
Maar de dilemma’s zijn goed zichtbaar. Want tegenover de boeren uit het Aaltense Goor zijn er ook inwoners die last hebben van mestoverlast, trekkers op de zandwegen. Waar de boeren pleiten voor co-creatie en waar de omgevingsvisie verlangt van ondernemers die iets willen dat ze in dialoog met de omgeving gaan, vinden burgers zich vaak niet gehoord. Ondernemers volgen een soms strikt juridische redenering en gaan niet in gesprek met de omgeving. Ook na de hoorzitting (nooit halverwege weg gaan, altijd na afloop blijven) blijven de boeren samen zitten en de natuurliefhebbers drie tafels verder.
Visie op omgeving en vleeseters
Gelukkig zijn er insprekers die de lokale conflicten naar een hoger niveau tillen. We moeten immers leven met de aarde en we putten de aarde snel op. De Omgevingsvisie is teveel geschreven vanuit een perspectief van groei en niet en perspectief van krimp. De verrommeling en verpaupering van het platteland wordt niet goed behandeld. We moeten sowieso af van de vleesconsumptie en in de Omgevingsvisie – ontbreekt de visie op een ander consumptie en productiepatroon. Nu is de Omgevingsvisie slechts een plan voor ruimtelijke ontwikkeling, en geen integrale visie op alles.
Co-Creatie of Teuge
Zoals ook bij andere bijeenkomsten zijn er burgers die lyrisch zijn over co-creatie en anderen die juist van de overheid sturing verlangen. De inspreker die het vliegveld Teuge aanroert constateert droogjes dat de eigenaren van landgoederen en natuurgebieden in de omgeving, niet bij cocreatie zijn betrokken. De hamvraag bij co-creatie is hoe breed je het overleg opzet. Er is nogal wat verwarring tussen co-creatie en bestuurlijk overleg. Er is ook wel wat verwarring tussen ruimte geven aan de gemeente(lijke democratie) en co-creatie. Decentralisatie leidt tot verschillen tussen gemeenten.
Geen Motorfietsen in de EHS
Zo is het in Bronckhorst, zo viel me op bij een korte fietstocht van Zelhem naar Ruurlo en terug, niet toegestaan om met motorfietsen op zandpaden te rijden. In Berkelland heb ik zulke borden niet gezien. Een inspreker pleit voor provinciaal beleid op dit punt. daarnaast moet de provincie ook sterker op loslopende honden. Er zouden gemeentelijke hondenlosloopgebieden moeten worden aangewezen en daarbuiten aan de lijn. Ik zei het al het is oorlog in het buitengebied. Overigens ben ik van mening dat er geen motorcrossterrein bij Hackfort (gem. Bronckhorst) moet komen. Tenzij het stille elektrische motorfietsen betreft.
