De A15 in Coalitieakkoord
Ik kreeg de laatste weken de nodige e-mail over de A15. Laten we duidelijk zijn, de Gelderse partijen die voor doortrekking van de A15 zijn hebben de meerderheid in de Staten. Een kleine minderheid is tegen de aanleg en een kleine minderheid is voor een tunnel. Tegen het doortrekken van de A15 zijn, is een breekpunt opwerpen en een democratisch gekozen meerderheid blokkeren.
Rond de A15 spelen drie vragen: (1) Nut en Noodzaak, (2) Inpassing en (3) Financiering.
Nut en Noodzaak
Het nut en de noodzaak van het doortrekken van de A15 is een onderwerp dat de Nederlandse politiek al 48 jaar beroerd. Dat dateert van voor mijn conceptie. De oorspronkelijke bedoeling was een rechtstreekse verbinding van Rotterdam naar Duitsland, zonder stedelijke hindernis. Inmiddels ligt daar de Stadsregio en de infrastructuur – weg en spoor - is niet meer berekend op het bedienen van het regionale verkeer, het Noord-Zuid verkeer en de gegroeide afwikkeling van goederen van/naar Rotterdam. In 2011 is de aanleiding een betere afwikkeling van vrachtvervoer van/naar Duitsland. Ook genoemd zijn een betere ontsluiting van de Achterhoek (kwartier tijdwinst van Doetinchem naar Nijmegen).
In het coalitieakkoord wordt de A15 vooral in verband gebracht met de ontsluiting van de Achterhoek. D66 vindt een snelle afwikkeling van vervoer van hoogwaardige goederen een sterker argument.
Inpassing
Lingewaard en de Liemers worden steeds meer een rommelig gebied met een combinatie van nieuwe woningbouw, grootschalige glastuinbouw en industrie in een agrarisch gebied. De groei van Arnhem (Schuytgraaf) en Nijmegen (Lent) draagt ook bij aan stedelijke druk. De Gelderse Poort is bovendien een waardevol onderdeel van de EHS. Bij de inpassing van de A15 van Ressen tot Duiven is het van belang dat de inwoners zo min mogelijk overlast krijgen door geluid, uitzicht en fijn stof. Dat betekent zoveel mogelijk verdiept aanleggen, geluidsarm asfalt en een maximum snelheid van 100 km/uur. Om verrommeling
In het coalitieakkoord wordt gesproken van een goed ingepaste brug vanwege kosten en veiligheid. Mochten de meerkosten van een tunnel minder dan 10% van het gehele tracé bedragen dan wordt een tunnel overwogen. D66 accepteert deze tekst van het akkoord.
Financiën
Let op de A15 is een Rijksweg, daarom is de financiering een rijksaangelegenheid. De A15 staat echter niet hoog op de prioriteitenlijst van het Rijk. De Provincie Gelderland heeft al 100 MLn beschikbaar gesteld om versnelde aanleg mogelijk te maken. Het lijkt er op dat het Rijk alleen vaart maakt als gelderland aanzienlijk bijdraagt. Charlie Aptroot (kamerlid VVD) stelde dat als het Rijk een kale weg aanlegt, de provincie betaalt de inpassing. Dat betekent dat het Rijk geen tunnel lijkt te gaan betalen. Alleen geld van de provincie kan een tunnel mogelijk maken. Daar speelt echter wel de vraag wie betaalt, bepaalt. Als gelderland een fors bedrag eenmalig uit de Nuon gelden beschikbaar stelt is het de vraag of dat een bijdrage is aan het rijk, of dat de provincie een weg aanlegt met een subsidie van het Rijk.
Het coalitieakkoord stelt dat voor grote projecten eenmalig uit de Nuon gelden een financiering kan worden voorgesteld. D66 vindt wel dat als provincies rijkswegen gaan financieren een herziening van de bestuurlijke verhoudingen aan de orde is. Wie betaalt, bepaalt.